„Krwawią mi dziąsła podczas szczotkowania.”

„Obsuwa mi się dziąsło przy jedynce.”

„Mam jakieś dziwne brązowe przebarwienia na zębach, a wcześniej ich nie było.”

„Mam spuchnięte i duże dziąsła.”

„Czuję nieprzyjemny posmak w ustach.”

„Czasami dziąsło mnie tak boli, że nie wiem czy to nie ząb.”

„Chyba chwieje mi się ząb.”

„Mam wrażenie, że zamek od aparatu ortodontycznego wrasta mi się w dziąsło.”

„Mam coś czarnego przy dziąśle na zębie.”

„Chcę wybielić zęby to te przebarwienia się nie wybielą?”

Brzmi znajomo?

Krwawiące, bolesne, rozpulchnione dziąsła, nieprzyjemny zapach z ust, brak postępów w leczeniu ortodontycznym, nieestetyczny wygląd zębów, a w późniejszym etapie opuszczanie się dziąseł i rozchwianie zębów – to kilka głównych skutków nie uczęszczania na wizyty higienizacyjne, ale zacznijmy od początku…

1. Co to jest higienizacja?

Higienizacja to profesjonalny zabieg wykonywany przez higienistkę stomatologiczną w gabinecie, mający na celu usunięcie płytki bakteryjnej, kamienia nazębnego i osadów.

Usuwanie twardych złogów czyli kamienia, wykonujemy za pomocą narzędzi ultradźwiękowych i nazywamy to skalingiem. Dokładniej wygląda to tak, że drgająca końcówka, jednocześnie chłodzona strumieniem wody, przenosząc wibracje na twarde złogi rozbija je.

Usuwanie osadów nazębnych czyli potocznie zwane piaskowanie, odbywa się za pomocą sprzętu, który pod ciśnieniem wraz z wodą i specjalnym proszkiem usuwa osady i powierzchowne przebarwienia.

Kolejnym etapem jest polerowanie zębów za pomocą szczoteczki i specjalnej pasty, dzięki któremu wygładzamy powierzchnię zębów co spowalnia ponowne powstawanie kamienia.

I na sam koniec fluoryzacja, która ma za zadanie wzmocnić szkliwo i zneutralizować wytwarzane kwasy przez bakterie, w zależności od potrzeb może to być za pomocą smakowej pianki lub lakieru, którym smarujemy zęby.

2. Skąd ten kamień i osady w takim razie?

Kamień nazębny jest to nic innego jak zmineralizowana płytka nazębna, a więc jak to wygląda od początku?

Już w kilka godzin od szczotkowania zębów pojawia się tzw. błonka nabyta. Jest to bardzo cienki, praktycznie nie widoczny miękki nalot, który jest złożony głównie ze składowych naszej śliny i bakterii, na początku niepróchnicotwórczych, a z upływem dnia i przyjmowania pokarmów zaczynają przyczepiać się do niej bakterie próchnicotwórcze i resztki jedzenia – wtedy powstaje płytka nazębna. Płytka nazębna jest już widoczna i wyczuwalna językiem. Nie jesteśmy jej w stanie usunąć w żaden inny sposób niż mechaniczny przez co rozumie się szczotkowanie zębów. Jeśli zęby są niewystarczająco dobrze wyszczotkowane i płytka nadal zalega, po ok. 2 – 3 dniach zaczyna się utwardzać przez sole mineralne zawarte w ślinie i jest to kamień nazębny, którego już nie usuniemy samodzielnie w domu. Ze względu na chropowatą powierzchnię kamienia, dużo łatwiej przyczepiają się do niego coraz to następne warstwy płytki, która dalej twardnieje i w ten sposób robi się go coraz więcej. Niewłaściwie usunięta płytka nazębna najszybciej utwardza się w okolicach ujść największych gruczołów ślinowych, czyli w okolicach górnych szóstek od strony policzka i dolnych jedynek, dwójek oraz trójek od strony języka. Kamień jest dobrze wyczuwalny pod językiem jako chropowate miejsce i często widoczny na zębach jako żółta, czasem brązowa, porowata powierzchnia.

Co do osadów historia wygląda zupełnie inaczej, są to zewnątrzpochodne przebarwienia zębów powstałe w wyniku odkładania się barwników na ich powierzchni. Mogą pojawiać się na całej powierzchni zębów od strony warg jak i od strony podniebienia czy języka. Winowajcą czarnych osadów jest najczęściej picie mocnej herbaty lub mieszanek ziołowych, najszybciej pojawiające się i jedne z trudniejszych do usunięcia np. po popularnej herbacie z czystka oraz po mocnej zielonej i czarnej herbacie. Wbrew powszechnej opinii to nie kawa choć ona również ma w tym swój udział :). Brązowe osady powoduje najczęściej palenie papierosów. Do listy takich produktów zaliczyć też możemy – barwione słodycze, czerwone wino, jagody, napoje gazowane, ale również zbyt długie stosowanie płukanek do jamy ustnej z chlorheksydyną.

3. Oprócz tego że to jest mało estetyczne, jak to wpływa na stan jamy ustnej?

-jeśli masz aparat ortodontyczny, obecność kamienia nazębnego może spowolnić efekty leczenia, ponieważ miejsce, w które mógłby przesunąć się ząb jest zajęte przez kamień,

-próchnica – bakterie próchnicogenne, które zasiedlają płytkę nazębną i kamień powodują stale postępujący proces próchnicowy,

-krwawiące, opuchnięte, bolesne czy przerośnięte dziąsła (jeśli nie ma przyczyn ogólnoustrojowych) to skutek stanu zapalnego, który jest wywołany przez obecność plytki nazębnej i kamienia nazębnego, które są zasiedlone przez bakterie i których metabolity wywołują stan zapalny,

-destrukcja dziąseł i przyzębia czyli wszystkich tkanek otaczających ząb w tym kości – bakterie zalegające w kamieniu powodują procesy martwicze tych tkanek a finalnie paradontozę,

-nieprzyjemny zapach z ust spodowany obecnością stanu zapalnego i namnażania się bakterii,

-kamień nazębny się nie wybiela, a więc efekt końcowy wybielania zębów może być daleki od wymarzonego, jeśli zostanie wykonany na nieoczyszczonych zębach.

 

dypl.hig.stom Izabela Czop